Pamiętasz wpis o bezpieczeństwie finansowym? Wspomniałem w nim o planowaniu przyszłości oraz rozpatrywaniu finansowej przyszłości w dwóch wymiarach. Pierwszy wymiar dotyczy planowania realizacji Twoich celów finansowych (zakup mieszkania, emerytura czy studia dziecka), drugi zarządzania ryzykiem w Twoim życiu, czyli przygotowaniem się na nieprzewidziane wydarzenia. Zarządzenie ryzykiem obejmuje wszystkie niespodziewane sytuacje i wypadki, jakie mogą dotknąć Ciebie i Twoją rodzinę. Istnieje kilka rodzajów ryzyka, z którymi spotykasz się na co dzień: ryzyko dotyczące zdrowia, zdolności do zarabiania pieniędzy oraz ryzyko związane z posiadanymi rzeczami materialnymi, np. domu czy samochodu.
Wymienione ryzyka wiążą się z pewnymi zagrożeniami, których każdy z nas powinien być świadomy. Zagrożenia te związane są ze zmniejszeniem lub utratą dochodu, a więc – tragiczny wypadek, ciężka choroba, przedwczesna śmierć, a nawet, co może niektórych dziwić, zbyt długie życie. Zagrożenia dotyczące Twojego majątku to spalenie, zalanie czy włamanie do domu czy firmy. Ewentualnie kradzież lub zniszczenie samochodu czy innego składnika majątku.
Co możesz zrobić żeby zminimalizować ryzyko?
Unikać niektórych rodzajów ryzyka. Posłużę się tutaj pewnym przykładem: jazda motorem może być przyczyną bardzo poważnego wypadku. Chcesz uniknąć ryzyka – możesz zwyczajnie nigdy nie jeździć motorem. Masz także opcję ograniczenia ryzyka – możesz jeździć motorem w kasku, z dozwoloną prędkością ? Obawiasz się kradzieży czy pożaru? Załóż alarm antywłamaniowy lub czujniki dymu w domu czy firmie – zmniejszysz tym samym ryzyko, którego się obawiasz. Możesz również założyć, że akceptujesz dane ryzyko, jeżeli jesteś pewny, że w przypadku szkody masz środki na jej pokrycie. Na przykład – nie ubezpieczysz roweru od kradzieży bowiem, gdy go utracisz, stać Cię na kupno nowego. Możesz także przenieść ryzyko na firmę ubezpieczeniową, która za określoną opłatą przejmie je na siebie. Innymi słowy, możesz się od pewnych zdarzeń ubezpieczyć.
Po co i od jakich zdarzeń można się ubezpieczyć?
Najistotniejszym aspektem jest fakt, że środki z ubezpieczenia pomogą Tobie oraz Twojej rodzinie znacznie łatwiej przebrnąć przez trudną sytuację, jednocześnie pozwalając, aby pieniądze, które gromadziłeś przez lata na wymarzony dom czy podróż, zostały zachowane.
Wyobraź sobie, że uległeś wypadkowi i przez pewien okres czasu Twoje dochody znacząco spadły lub też nie masz ich ogóle. A może nagle Cię zabraknie i poziom życia Twojej rodziny znacząco się obniży? Co wtedy zrobić? Możesz się ubezpieczyć. Co możesz ubezpieczyć?
– swoje życie – Twoja rodzina otrzyma odpowiednią sumę pieniędzy zapewniającą jej byt gdyby Ciebie zabrakło;
– wystąpienie u Ciebie częściowego oraz trwałego inwalidztwa – w przypadku, gdy zostaniesz inwalidą musisz mieć świadomość, że Twoje dochody znacznie spadną, a wydatki wzrosną;
– wystąpienie trwałej utraty zdrowia w wyniku wypadku oraz wystąpienie u Ciebie ciężkiej choroby np. zawału, raka czy udaru – ubezpieczenie pozwoli pokryć koszty leczenia, nie rujnując w ten sposób domowego budżetu.
Jeżeli chodzi o majątek (ubezpieczenia majątkowe) możesz ubezpieczyć dom, mieszkanie, firmę, samochód czy np. łódź od ryzyka kradzieży, pożaru, włamania, upadku statku powietrznego, wandalizmu, zalania czy uszkodzeń związanych z silnym wiatrem.
Kolejnym ważnym ubezpieczeniem jest ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC). Służy ono, do tego, aby świadczenie zostało wypłacone innym osobom, które mogą mieć roszczenia do Ciebie. Jest to obowiązkowe ubezpieczenie posiadaczy pojazdów mechanicznych, ale Ty jako właściciel mieszkania możesz się ubezpieczyć od zalania sąsiada czy pogryzienia przechodnia przez Twojego psa ?
Kiedy potrzebujesz ubezpieczenia?
Uważam, że ubezpieczenie jest niezbędne w przypadku, gdy szkody powstałe w wyniku danego zdarzenia mogą być katastrofalne w skutkach. Jeżeli jesteś jedynym żywicielem rodziny powinieneś się ubezpieczyć na życie na odpowiednią kwotę, która pozwoli Twojej rodzinie, w sytuacji gdy Ciebie zabraknie, odnaleźć się i przetrwać. To samo dotyczy Twojego zdrowia. Zadaj sobie pytanie – czy wyłączenie się z pracy na pół roku wpłynie na Twoją sytuację finansową? Jeżeli odpowiedziałeś twierdząco i stwierdziłeś, że taka sytuacja znacząco obniży Twoją sytuację finansową, powinieneś rozważyć ubezpieczenie. W przypadku dóbr materialnych, ubezpieczenie jednego z najcenniejszych aktywów dla większości ludzi – domu – też jest konieczne. Koszt ubezpieczenia w porównaniu do ogromnych strat w przypadku np. spalenia czy zawalenia domu jest znikomy.
Spotykając się z klientami zauważyłam, że jest całkiem spora grupa ludzi, która chce zarobić na ubezpieczeniach. Próbują wyciągnąć pieniądze od firmy ubezpieczeniowej za „złamany paznokieć”. Pamiętaj, że ubezpieczenia mają zupełnie inny cel. Służą do ochrony Ciebie przez poważnymi w skutkach zdarzeniami. Mają Cię chronić, nie służą do tego żeby się na nich wzbogacać.
Z doświadczenia wiem, że ludzie dość często nie rozumieją jak działają ubezpieczenia. Wydaje mi się, że wynika to z braku podstawowej wiedzy o ubezpieczeniach oraz braku chęci do przeczytania podpisywanej umowy. Często spotykam się z ludźmi, którzy tak naprawdę nie wiedzą, za jakie ubezpieczenie płacą, a przez to nie mają świadomości, kiedy i za co należy się dane świadczenie. Stąd biorą się tak często słyszane historie o odmowie wypłaty świadczenia, którego zwyczajnie nie było w zakresie ubezpieczenia.
Na co zwrócić uwagę?
Ubezpieczenia są bardzo różne i czasem ciężko rozeznać się w tym czego naprawdę potrzebujemy. Przy wyborze ubezpieczenia przede wszystkim zwróć uwagę na zakres ubezpieczenia, czyli w przypadku jakich zdarzeń towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaci świadczenie. W przypadku ubezpieczenia od ciężkich chorób, nie będą to wszystkie choroby świata tylko np. kilkanaście naprawdę groźnych – inaczej cena ubezpieczenia byłaby nie do zaakceptowania. Zwróć także uwagę na wyłączenia odpowiedzialności. Firma ubezpieczeniowa nie wypłaca świadczeń, kiedy ktoś wykazał się np. beztroską i prowadził samochód lub uległ wypadkowi pod wpływem alkoholu czy narkotyków. Wszystkie niezbędne rzeczy znajdziesz w ogólnych warunkach ubezpieczenia, które są ogólnodostępne.
Niektóre ubezpieczenia można zakupić przez Internet. Jest to dobry pomysł w przypadku prostych ubezpieczeń, natomiast w przypadku ubezpieczeń na życie, niektórych ubezpieczeń majątkowych według mnie nie jest najlepszy. Dobre ubezpieczenie, zgodnie wymogami klienta, powinno być przygotowane ze specjalistą. W zdecydowanej większości przypadków nie podnosi to ceny ubezpieczenia.
Co wybrać?
Rozmawiając z klientami bardzo często słyszę: „Ok, Panie Przemysławie, wszystko co Pan mówi ma sens. Wychodzi na to, że mam poduszkę bezpieczeństwa, ale potrzebuję odkładać pieniądze na swoją emeryturę oraz edukację swojego dziecka i wakacje. Powinienem także ubezpieczyć się na życie, aby moja rodzina nie musiała spłacać kredytu hipotecznego jeżeli mnie zabraknie. Dodatkowo ustaliliśmy, że powinienem ubezpieczyć się na wypadek niezdolności do pracy. Co więcej, do ubezpieczenia mam jeszcze samochód i mieszkanie. Wszystko ma sens, tylko jak znaleźć na wszystko pieniądze?” Odpowiedź jest jedna. Powinieneś wybrać najważniejsze dla Ciebie ubezpieczenia, ewentualnie zmniejszyć sumę ubezpieczenia, zmniejszając jego koszt. Czyli lepiej ubezpieczyć się na wypadek wystąpienia ciężkiej choroby (jeżeli czujemy taką potrzebę) na sumę ubezpieczenia 30 000 zamiast 100 000. Każdy powinien sobie odpowiedzieć na pytanie: co jest dla mnie ważniejsze – ubezpieczenie rodzinnego domu czy domu letniskowego? Ubezpieczenie życia głównego żywiciela rodziny, czy drogiego samochodu?
Przyznam szczerze, że przez lata interesowania się finansami osobistymi skupiałem się tylko na oszczędzaniu oraz inwestowaniu, ignorując ubezpieczenia. Być może dlatego, że inwestycje zawsze były dla mnie bardziej ekscytujące, ciekawsze. Dzisiaj patrzę na temat ubezpieczeń zupełnie inaczej. Mam wrażenie, że trzeba do nich dorosnąć. Szczególnie, jeżeli chodzi o ubezpieczenia zdrowia i życia. Ubezpieczenia pozwalają chronić nasz majątek, zdolność do zarabiania pieniędzy, tu i teraz. Zabezpieczają przetrwanie rodziny. Inwestycje czy oszczędzanie pozwalają budować oraz pomnażać majątek, ale to wymaga czasu, a zgromadzone środki posłużą nam dopiero w przyszłości. Należy także pamiętać, że same ubezpieczenia są tematem bardziej złożonym niż może się to wydawać, a dobrze zrobione ubezpieczenie wymaga wiedzy, zaangażowania czasu i doświadczenia specjalisty.