Przejmij kontrolę nad Twoimi pieniędzmi!

Zastanawiałeś się kiedyś co się dzieje z Twoimi pieniędzmi?  Każdy z nas wie ile zarabia, natomiast nie każdy wie, co się później dzieje z jego pieniędzmi. Czy Ty wiesz? Bardzo ważne jest, abyś poznał gdzie tak naprawdę uciekają Ci pieniądze z konta. Od tego właśnie powinieneś zacząć pracę nad swoim bezpieczeństwem finansowym.

Wydaje nam się, że wiemy, na co wydajemy pieniądze, że potrafimy kontrolować wydatki. Kiedyś też tak myślałem. Myślałem, że wiem co się dzieje z moimi finansami, że mam wszystko pod kontrolą. Niestety prawda często wygląda inaczej, szczególnie gdy zaczniesz analizować wydatki. Może się okazać, że jedzenie czy kawa na mieście pochłania znacznie większe kwoty niż sądzisz. Jestem przekonany, że będzie to dla Ciebie niespodzianką. Zazwyczaj mało przyjemną. Prawda może zaboleć, ale pamiętaj o celu jaki chcesz osiągnąć – Twoim bezpieczeństwie finansowym.

Zrób pierwszy krok

Zrób pierwszy krok – zacznij zapisywać swoje wydatki. Wydaje Ci się to pewnie bardzo prostym zadaniem. Uwierz mi, nie jest to takie łatwe! Moje doświadczenie w pracy z klientami pokazuje, że dla większości zapisywanie wydatków stanowi ogromne wyzwanie! Jeden z najlepszych kanadyjskich doradców finansowych – Michael Morrow, od którego ostatnio miałem przyjemność się uczyć, często powtarza: „Zadania łatwe do zrobienia są także łatwe do nie zrobienia.” (ang. Tasks that are easy to do are also easy not to do).

Zdaję sobie sprawę, że dla wielu z Was zapisywanie wydatków jest niewygodnie. Próbowaliście, ale nie wyszło. Zakładacie, że i tak na dłuższą metę tego nie będziecie tego robić. Pamiętaj – jeżeli chcesz poprawić swoje finansowe życie na lepsze to musisz w nim coś zmienić. Nie da się inaczej. Przedstawię Ci sposób zapisywania wydatków, który sprawdził się u mnie i moich klientów. Jest więc duża szansa, ze sprawdzi się również u Ciebie.

Jaki jest mój sposób na zapisywanie wydatków? Zdziwisz się, ale wykorzystuję zwykły arkusz kalkulacyjny, do którego wprowadzam dane o swoich wydatkach.

Zanim jednak stworzysz swój własny arkusz, musimy ustalić, jakie wydatki Cię spotykają. Wydatki możemy podzielić na:

– wydatki stałe – takie, które ponosisz co miesiąc np. rata kredytu, czynsz czy abonament na siłownię;

– wydatki zmienne – koszty, które w zależności od miesiąca pochłaniają mniej lub więcej Twojego budżetu np. jedzenie czy paliwo do samochodu;

– wydatki okazjonalne – możesz je przewidzieć, ponosisz takie wydatki od czasu do czasu. Należą do nich np. wakacje, ubezpieczenie samochodu;

– wydatki nieplanowane – takie, których nie możesz przewidzieć, mogą to być np. lekarstwa czy środki na poważną naprawę samochodu.

Pamiętaj, że wydatki nieprzewidziane w postaci ciężkiej choroby, naprawy samochodu po wypadku nie mieszczą się w tej kategorii. Od takich zdarzeń powinny Cię chronić odpowiednio dobrane ubezpieczenia.

Zdaję sobie sprawę, że każdy z nas jest w innej sytuacji. Jeżeli chorujesz przewlekle i kupujesz leki, co miesiąc to jest do dla Ciebie wydatek stały. Jeżeli złapie Cię zwykłe przeziębienie czy grypa to jest to wydatek nieplanowany.

Zanim zaczniesz spisywać swoje wydatki stwórz odpowiednie kategorie. Nie rozdrabniaj się za bardzo.

Kategorie wydatków

Wszystko zależy od Twojej sytuacji. Kategorii i podkategorii wydatków może być kilkadziesiąt. Zastanów się przez chwilę, na jakie kategorie podzieliłbyś swoje wydatki?

Weźmy pod lupę kategorię „Zakupy”. W tej kategorii mieszczą się wszystkie koszty związane z jedzeniem, kosmetykami i chemią gospodarczą czy winem do kolacji.  Jeżeli chcesz, możesz rozbić zakupy na poszczególne podkategorie. Tylko zastanów się czy naprawdę tego potrzebujesz? Pamiętaj, że Twój system powinien być prosty i przejrzysty. Jeżeli podejrzewasz, że zbyt dużo wydajesz na kosmetyki czy jedzenie wyodrębnij taka podkategorię.

Przykładowe kategorie wydatków stałych: abonament telewizyjny, Internet, klub sportowy, rata kredytu, czynsz za mieszkanie, przedszkole, bilet miesięczny. Możesz też tu dodać kategorię – oszczędzanie (np. dla dziecka czy emeryturę).

Przykładowe kategorie wydatków zmiennych: paliwo, zakupy spożywcze, jedzenie na mieście, rata kredytu (tego gdzie wysokość raty się zmienia), prąd, gaz, woda.

Przykładowe kategorie wydatków okazjonalnych: ubezpieczenie samochodu, domu, wyjazd na wakacje, ferie, wydatki na święta, prezenty, roczne składki członkowskie w stowarzyszeniach, leczenie.

Przykładowe kategorie wydatków nieplanowanych. Tu naprawdę może być wiele rzeczy. Coś, co kupiłeś pod wpływem chwili np. nowe słuchawki do zestawu mp3, leki, wizyta hydraulika, ogromny bukiet kwiatów dla żony (ten bez okazji ? ), prezenty, parkowanie na mieście jeżeli nie robisz tego regularnie, naprawa samochodu.

Dobór kategorii zależy od Ciebie. Być może kupujesz kwiaty żonie regularnie, więc wydatek ten dla Ciebie jest wydatkiem stałym  ?

Stwórz swoje własne kategorie. Nie ma uniwersalnej reguły. Stwórz tyle kategorii, abyś zapanował nad wszystkimi wydatkami. Możesz stworzyć więcej kategorii, a w miarę doświadczenia prawdopodobnie zmniejszysz ich ilość.

Stworzone kategorie możesz umieścić w arkuszu jak we wzorze poniżej:

Zapisując w ten sposób wydatki wiesz, ile już wydałeś w danym miesiącu. Może to powodować, że w połowie miesiąca zdasz sobie sprawę, że wydajesz więcej niż zwykle na restaurację czy paliwo i trochę zwolnisz tempo wydawania pieniędzy. Może też rzucisz palenie jak zobaczysz ile to naprawdę kosztuje.

Jak wytrwać w zapisywaniu wydatków?

Musisz wiedzieć, dlaczego chcesz to robić. Znajdź silne przekonanie, dzięki któremu uświadomisz sobie, że regularne zapisywanie wydatków będzie dla Ciebie korzystne. Takimi przekonaniami mogą być:

• Już zawsze będę miał pieniądze na wakacje.
• Już zawsze będę mógł wysłać dziecko na kolonie.
• Już nigdy nie będę się musiał martwić czy mi starczy do pierwszego.
• Odłożę pieniądze na wymarzony dom.
• Już nigdy nie wezmę kredytu.

Zastanów się nad tym. Znajdź swoje „dlaczego”.

Metoda ta ma zastosowanie w każdym aspekcie naszego życia. Zastanów się nad tym, kiedy czegoś naprawdę pragnąłeś. Dobrze wiedziałeś, jaki jest powód. Widziałeś już w swojej wyobraźni końcowy rezultat, kiedy to osiągniesz. Weźmy na przykład odchudzanie. Jeżeli zaczynasz się odchudzać, to źle się czujesz ze swoim wyglądem. Masz motywację, żeby rozpocząć odchudzanie i widzisz siebie w przyszłości w lepszej formie. Możesz nawet do końca sobie tego nie uświadamiać, ale tak po prostu jest.

Mam nadzieję, że odnajdziesz swoją motywację, aby zapisywać wydatki. Proponuję, żebyś zapisywał je codziennie. Sprawdziłem ten sposób na sobie i swoich klientach – codziennie wieczorem zapisujemy wydatki. Można to zrobić z pamięci lub wyjąć kilka paragonów z całego dnia. Mało istotne jest zapisywanie każdego paragonu co do grosza, ważniejsze jest wytworzenie właściwego nawyku codziennego spisywania wydatków. Osobiście stosuje zapis z dokładnością co do złotówki, zaokrąglając kwoty w górę. Codzienne zapisywanie zajmuje minutę i możesz to zrobić przy okazji sprawdzania maila, czytania wiadomości czy innej czynności, którą wykonujesz rutynowo na komputerze.

Oczywiście tylko od Ciebie zależy jaki sposób zapisywania wydatków wybierzesz. Możesz robić to raz w miesiącu – zbierać paragony i wprowadzać dane do arkusza. Uważam, że jest to najgorsza opcja, jeżeli chodzi o utrzymanie motywacji. Wizja dwóch godzin mozolnego wprowadzania danych może zniechęcić, jeśli nie w pierwszym miesiącu to w kolejnych.

Możesz także zapisywać wydatki w zeszycie. Wybrałem arkusz kalkulacyjny, ponieważ daje  możliwość sumowania wydatków na bieżąco, a także narzędzia do sprawnego podliczania wydatków po upływie roku czy miesiąca.

Możesz do podliczania wydatków użyć aplikacji na telefonie, komputerze, arkusza kalkulacyjnego czy notesu. Możesz je zapisywać codziennie, co tydzień czy co miesiąc. Ważne jest żebyś wybrał sposób, który Ci odpowiada, w którym wytrwasz przez lata. Dąż to uproszczenia całego procesu. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić swój sposób zapisywania wydatków. Jestem przekonany, że w miarę upływu czasu tak się pewnie stanie.

Z każdym kolejnym miesiącem będziesz miał coraz większą świadomość swoich nawyków, związanych z wydawaniem pieniędzy. Pamiętaj, że początek może być trudny, często nawet bolesny. Uparcie musisz dążyć do obranego celu. Wyrobienie w sobie odpowiednich nawyków i przekonań spowoduje, że odzyskasz spokój, odłożysz więcej pieniędzy, będziesz miał więcej pieniędzy na realizację swoich marzeń. Będzie Ci się po prostu lepiej żyło.

Potraktuj ten wpis jako inspirację. Zrób pierwszy krok. Jest początek miesiąca. Zacznij od dzisiaj. Powodzenia!

W kolejnym wpisie podpowiem co dalej. Dowiesz się jak zaplanować większe wydatki takie jak np. zmiana samochodu, rodziny wyjazd na wakacje. Dowiesz się także jak bezboleśnie można regulować Twoje większe zobowiązania finansowe.

Jeżeli zainteresowałeś się tematyką bloga zachęcam do zapisana się na newsletter.